Wystawa “Przesilenie. Malarstwo Północy” w Muzeum Narodowym w Warszawie to wyjątkowa ekspozycja malarstwa nordyckiego z przełomu 1880-1910, która dostępna jest dla odwiedzających już tylko do 5 marca. To zbiór niezwykłych dzieł, które są nie tylko zjawiskowo piękne, ale mają niezwykle ciekawe historie. Tu link do strony wystawy.
A oto niezwykłe fakty związane z dziełami, które można zobaczyć na wystawie:
SKANDYNAWSKIE BIAŁE NOCE
Peder Severin Krøyer, Łodzie rybackie wypływające po zachodzie słońca, Skagen, 1894
Na obrazie “Łodzie rybackie wypływające po zachodzie słońca” widać pożegnanie odpływających rybaków przez stojące na brzegu kobiety i dzieci. Scena uchwycona jest o “niebieskiej godzinie”, kiedy kolory stają się głębokie, lśniące i mają odcień błękitu. Zjawisko to zachodzi podczas białych nocy występujących latem w krajach Północy.
NIEGRZECZNA DZIEWCZYNKA
Hanna Hirsch-Pauli, Venny Soldan-Brofeldt, artystka, 1886–1887
Obraz przedstawia mieszkanie przyjaciółek studiujących w Paryżu. Modelka przedstawiona to przyjaciółka malarki. Została ukazana w naturalnej pozie, z brudnymi od gliny palcami, niedbale ułożonymi nogami. Obraz spotkał się z krytyką i uznany został za niestosowny- wykraczający poza normy zachowania obowiązujące kobiety wywodzącej się z zamożnego mieszczaństwa. Dzisiaj uznawany za ikoniczne dzieło malarstwa północnego XIX wieku.
CO TO ZA MIASTO?
Eugène Jansson, Nokturn, 1900
“Nokturn” Eugène Janssona to na pierwszy rzut oka abstrakcyjna forma błękitów i niebieskości. W rzeczywistości dzieło przedstawia Sztokholm. Artysta przedstawił tu widok na Norrström, kanał w centrum Sztokholmu. W wibrującej smudze światła zaznaczył bryłę Pałacu Królewskiego na przeciwległym brzegu. Obraz był malowany szybkimi ruchami pędzla.
BARDZO UKRYTY EROTYZM
Vilhelm Hammershøi, Wnętrze z młodą kobietą widzianą od tyłu, 1904
Dzieło przedstawia kobietę stojącą tyłem w pomieszczeniu. Uważa się jednak, że obraz z 1904 jest nacechowany erotycznie. Suknia modelki ma rozpięty górna haftka, przez co jej kark i szyja są wyeksponowane. Kształty ciała kobiety odpowiadają formie porcelanowej wazy z manufaktury Royal Copenhagen, ustawionej na pulpicie. Obraz unaocznia ówczesną politykę płci, polegającą na przyporządkowaniu kobiety do sfery prywatnego wnętrza.
JAK WIDZIANO DEPRESJE W XIX WIEKU?
Edvard Munch, Melancholia, 1900–1901
“Melancholia” Edvarda Muncha przedstawia siostrę artysty Laurę, która cierpiała na apatię i smutek, dzisiaj pewnie nazwalibyśmy ten stan depresją. Z jej sylwetką kontrastują jaskrawe kolory pomieszczenia. Refleksy światła na ścianie, pejzaż za oknem, stół przypominający tkankę organiczną i kwitnąca roślina – nadają mu własne życie. Jasne wnętrze wcale nie chroni postaci, lecz przytłacza ją i stanowi zagrożenie.
OBRAZ, KTÓRY TAŃCZY
Anders Zorn, Taniec w Gopsmor, 1914
Dzieło “Taniec w Gopsmor” Andresa Zorna zdaje się wirować i ruszać, kiedy przygląda mu się z bliska. Szybkość ruchu została oddana przez szkicowy sposób malowania postaci i wnętrza, oświetlonego mocnym, sztucznym światłem tworzącym głębokie cienie.
Z TĘSKNOTY ZA NATURĄ
Richard Bergh, Nordycki letni wieczór, 1899–1900
Obraz ma głęboki przekaz o relacji człowieka i natury. Artysta podkreślił jednak dystans między przyrodą a kontemplującymi ją kobietą i mężczyzną, którzy stoją na ganku letniej willi – rozwój cywilizacji sprawił, że powrót do natury i pierwotnego stylu życia jest niemożliwy. Do obrazu pozowali śpiewaczka Karin Pyk i malarz książę Eugeniusz, przyjaciel Bergha.
Aleje Jerozolimskie 3
00-495 Warszawa
